Verhalenwandeling Transvaalbuurt 15 februari

1 Fan
Transvaalbuurt

De Transvaalbuurt was in de oorlog een joods getto. Zo werd verteld op een koude en natte zondag aan de verrassend veel mensen die op 15 februari 2009 meewandelden door de Transvaalbuurt.

 Bij de Oetewalerbrug kijken we naar de mooie huizen van de Transvaalkade. Links de ringvaart.

Bij de Oetewalerbrug kijken we naar de mooie huizen van de Transvaalkade. Links de ringvaart.

Alle rechten voorbehouden

Het was een koude en natte zondag, maar toch stonden er om 11 uur zo’n 21 mensen klaar bij het politiebureau in de Linnaeusstraat om o.l.v. Kees Visser een verhalenwandeling te gaan maken door de Transvaalbuurt. Na eerst een verhaal over de ontstaansgeschiedenis van de buurt liepen we via de Linnaeusstraat naar de Oetewalerbrug bij de Hema en hadden daar meteen een mooi zicht op de eerste huizen van de Transvaalkade, vroeger Ringkade geheten. Op het Transvaalplein bij een van de vele oorlogsmonumenten in de buurt vertelde Kees over de vele joden, die er tot de 2e Wereldoorlog gewoond hadden en zoals iedereen weet praktisch allemaal zijn weggevoerd. De Transvaalbuurt was in de oorlog een joods getto. De buurt was makkelijk af te sluiten met aan de ene kant de ringvaart en aan de andere kant de spoorlijn.

Maar ook minder tragisch leed kwam aan de orde. Een van de “meelopers” had een verhaal over verloren stekelbaarsjes in het water van de ringvaart en van een vriendje dat een van zijn kleine autootjes had laten verdwijnen in de zandbak. Hij scheen er nog onder gebukt te gaan !

In vergelijking met b.v. de rechte straten van de Oosterparkbuurt is de Transvaalbuurt wat meer dorps met veel lage huizen en schuine en rondlopende straten. De buurt is naar ideeën van Berlage aangelegd.

In de karakteristieke Kraaipanstraat bekeken we het gebouw van de voormalige Talmoedschool, tegenwoordig een onderdeel van het ROC, en de kleine huisjes, die oorspronkelijk niet eens een keuken hadden, alleen een spoelhok. Tegenwoordig schijnen veel huizen samengevoegd te zijn tot een grotere woning.

Op de Tugelaweg (de Tugela is een rivier in Zuid Afrika) bij het oorlogsmonument “Het buikschot” vertelde Ruurd Kooiman dat hij op deze plek als kind getuige was geweest van het neerschieten door de Duitsers van drie gevangenen als represaille voor de sabotage gepleegd aan de spoorlijn. Een indrukwekkend verhaal. Ook het verhaal “Een triest weerzien met het ouderlijk huis” over een joodse jongen, die als enige van zijn familie uit de oorlog was gekomen en de bewoners van zijn ouderlijk huis vroeg nog even in de oude woonkamer te mogen zitten, maakte indruk. In de Transvaal kun je niet om de 2e Wereldoorlog heen. Ook in de speeltuin op het Joubertplein is een gedenksteen.

In de Retiefstraat moest ik afscheid nemen i.v.m. een verjaardagsbezoek. De wandeling eindigde voor de anderen met een kopje koffie in het gebouw van de oude melkfabriek aan de Oranje Vrijstaatkade, nu een sportschool.

Alle rechten voorbehouden

7650 keer bekeken

Bekijk meer afbeeldingen

De karakteristieke Kraaipanstraat De karakteristieke Kraaipanstraat.

De karakteristieke Kraaipanstraat De karakteristieke Kraaipanstraat.

Alle rechten voorbehouden
Aan de andere kant van de Transvaalkade de Ringdijk met op de hoek het Rechthuis van de Watergraafsmeer. Aan de andere kant van de Transvaalkade de Ringdijk met op de hoek het Rechthuis van de Watergraafsmeer.

Aan de andere kant van de Transvaalkade de Ringdijk met op de hoek het Rechthuis van de Watergraafsmeer. Aan de andere kant van de Transvaalkade de Ringdijk met op de hoek het Rechthuis van de Watergraafsmeer.

Alle rechten voorbehouden

25 reacties

Voeg je reactie toe
R. Bosman

Bakkerij Rottschäfer

Mijn overgrootvader had voor de oorlog een bakkerij in de Pretoriusstraat, vlak bij het Krugerplein. Het verhaal gaat in onze familie dat er na de oorlog nauwelijks nog klanten over waren...

A Hazen

Zuurinleggerij Alegro-Caransa

1940 oorlog uitgebroken en in Juli 1940 naar Amsterdam Als negenjarige jongen kwam ik met mijn fam Stiefvader Moeder en twee zusjes en ik zelf in Amsterdam wonen aan de Hemweg op een Boerderij Met een tiental arbeiders woningen en ik kan mij nog herinneren dat daar ook een gemaal stond. Die zoon heeft mij nog uit het Noordzeekanaal gered wat toen die tijd vijftien meter diep was ik zat in een zijstraat van de spaarndammestraat op school wij hebben daar ongeveer twee jaar gewoond Door de Duitsers zijn wij toen verhuisd naar de grote Bickkerstraat Bij de ijzerhandel van Jonkers en Daarna na de Rapenburgerstraat en daar was mijn eerste werkgever Dhr Alegro en Dhr Maup Caransa beiden handelde in zure bommen en met de knecht Jochem die ook op de woning van dhr Caransa had gepast in de oorlog maakte wij de augurken die van het land kwamen schon en zette ze in het zuur scheepsladingen zijn er toen verplaats Europa in.helaas van deze buurt is er weinig te vinden wie o wie zou mij verder kunnen helpen aan gegevens voor mijn achief. bij voorbaat mijn danl

Jo Haen - van Langen

Lies Caransa

Beste mevrouw Caransa,

Wij ontvingen een verzoek van Johan Walet, die graag met u in contact wil komen i.v.m. familiegeschiedenis. Zoudt u mij even willen mailen j.haen@kpnmail.nl of bellen 020-6920720.
Vriendelijke groeten,
Jo Haen

jan van rijnbach

geen getto, maar wel een afgesloten joodse markt in de joubertstraat

Ben geboren in 1931 in de Christiaan de Wet en heb de oorlog bewust meegemaakt, ook het weghalen van de joodse mensen door de grune polizei.

Maartje spruitenburg

Re: bericht aan lenie sjouwerman

gerda peper:
Ik heb het bericht ontvangen via deze site van lenie sjouwerman en zou heel graag met haar in contact komen.
Er stond boven het bericht President Steijn Straat geplaatst
op 17 mei 09

Laat wat van je horen à.u.b

Alida Kamstra

Re: Re: Geen Getto

karla nooter spreekmeester.anna blamanstr.10 4207kk gorinchem.:
Gerrit Meents:Ik weet niet waar de onzin vandaan komt maar de transvaal buurt was geen getto. Ja het was makkelijk af te sluiten en buurten werden afgesloten tijdens een razzia, maar als er geen razzia aan de gang was dan was de hele transvaalbuurt open. In heel Amsterdam oost was de Joodse bevolking 16.7%, en in de transvaalbuurt lag het ongeveer 45%, het was niet een heele Joodse buurt. Er woonden heel veel niet Joodse mensen in de transvaalbuurt.Er was geen prikkeldraad of een muur met hekken en geen bewakers om de buurt heen, zo als in een getto. We hadden zelfs niet de borden om ons heen, zo als de oude Joodse buurt. Er was geen een talmoedschool, er was een talmoedtora school.Heb in de Danie Theronstraat en op het Afrikanerplein gewoond. Ging op school in de Christian De Wetstraat en in de speeltuin in de Joubertstraat gespeeld. Heb heel veel mensen en vriendjes verloren uit die buurt in de oorlog. Nog een keer, de Transvaalbuurt was geen getto in de ware zin.Sorry voor mijn Hollands.
hallo Gerrit.
je hebt helemaal gelijk.de Transvaalbuurt was geen getto,wel zijn er nog veel joodse gezinnen nadat de eerste gezinnen naar de Hollanse schouwburg en vandaar naar Westerbork zijn getransporteerd.moesten gezinnen uit de rivierenbuurt en ui nieuwzuid naar de transvaalbuurt verhuizen,waar ze overegens kort woonden voordat ze met de grote rasia naar Westerbork moesten.
hartelijke groet je oude buurmeisje Karla Spreekmeester

Hoi Gerrit,
Wat je nederlandse taal betreft, geen zorgen maken hoor! Voor iemand die al zolang uit Nederland weg is, beheers je de taal nog heel goed!
Getto???Ik snap ook niet waar steeds het verhaaltje dat wij in een Getto hebben gewoond toch vandaan komt????
Ik denk toch dat dat waarschijnlijk komt omdat men heeft gehoord dat de buurt zo goed was af te sluiten, voor en tijdens een razzia.

Groetjes uit een zeer warm Swifterbant, naar jou en je vrouw.
Alida


.

.

karla nooter spreekmeester.anna blamanstr.10 4207kk gorinchem.

Re: Geen Getto

Gerrit Meents:
Ik weet niet waar de onzin vandaan komt maar de transvaal buurt was geen getto. Ja het was makkelijk af te sluiten en buurten werden afgesloten tijdens een razzia, maar als er geen razzia aan de gang was dan was de hele transvaalbuurt open. In heel Amsterdam oost was de Joodse bevolking 16.7%, en in de transvaalbuurt lag het ongeveer 45%, het was niet een heele Joodse buurt. Er woonden heel veel niet Joodse mensen in de transvaalbuurt.
Er was geen prikkeldraad of een muur met hekken en geen bewakers om de buurt heen, zo als in een getto. We hadden zelfs niet de borden om ons heen, zo als de oude Joodse buurt. Er was geen een talmoedschool, er was een talmoedtora school.
Heb in de Danie Theronstraat en op het Afrikanerplein gewoond. Ging op school in de Christian De Wetstraat en in de speeltuin in de Joubertstraat gespeeld. Heb heel veel mensen en vriendjes verloren uit die buurt in de oorlog. Nog een keer, de Transvaalbuurt was geen getto in de ware zin.
Sorry voor mijn Hollands.

hallo Gerrit.
je hebt helemaal gelijk.de Transvaalbuurt was geen getto,wel zijn er nog veel joodse gezinnen nadat de eerste gezinnen naar de Hollanse schouwburg en vandaar naar Westerbork zijn getransporteerd.moesten gezinnen uit de rivierenbuurt en ui nieuwzuid naar de transvaalbuurt verhuizen,waar ze overegens kort woonden voordat ze met de grote rasia naar Westerbork moesten.
hartelijke groet je oude buurmeisje Karla Spreekmeester

Cor Kalkwarf 72 jaar

Getto

Ook ik heb in de transvaalbuurt gewoond nl in de pretoriusstraat
Het was beslist geen GETTO,het was geen leuke tijd,maar wel saamhorigheid,wat heden ten dagen ver te zoekenis

Freda C.M. Cohen Rapoport

Re: Re: Verzamelen op het transvaalplein

C van der Raaf:
Lies Caransa:Mijn man Ab Caransa overleden in 2006, heeft onderzoek gedaan naar alle `Joden die gewoond hebben op het Transvaalplein.Zie bovenstaande boek.Uigegeven in 1984 bij uitgeverij Bosch en Keuning.ISBN 9024645239
Geachte mevrouw Caransa,
is dit boekje nog verkrijgbaar, ik kan het nergens vinden.

Ik heb heel recent dit boekje gevonden op Bol.com uit de 2e. hands collectie die zij verkopen

C van der Raaf

Re: Verzamelen op het transvaalplein

Lies Caransa:
Mijn man Ab Caransa overleden in 2006, heeft onderzoek gedaan naar alle `Joden die gewoond hebben op het Transvaalplein.Zie bovenstaande boek.Uigegeven in 1984 bij uitgeverij Bosch en Keuning.ISBN 9024645239

Geachte mevrouw Caransa,
is dit boekje nog verkrijgbaar, ik kan het nergens vinden.

Jerry (Gerrit) Meents

Wandeling Transvaalbuurt 15 Feb.

Er waaren geen gettos in heel Amsterdam.
Er was een plan om een getto temaaken in het
Centrum van Amsterdam, maar dat is niet door gegaan.
Wel is de oude Joodse Buurt(ook genoemt de Jodehoek) voor een korte tijd afgezet met open bruggen, prikeldraad en groene politie
zo als op de Blauwbrug.
Toen de afsluiting werd opgeheven kwamen er houten borden om de oude Joodse buurt met Joodsestraat, Joodse gracht enz in het duits en Nederlands.
In de oude Joodse buurt woonden ook ongeveer 17% niet Joodse mensen.
Een getto met niet Joodse er in?
Een getto zonder een muur om zig heen?
Een getto zonder schildwachters bij de in en
uit gang?
In de Joodse buurt in Amsterdam Oost en Zuid
waaren geen houten borden, so als in het Centrum, of prikkeldraad versperringen.
Sorry, maar de heer Monas en de de persoon die heeft verteld dat de Tranvaalbuurt een getto was, zijn heelmaal verkeert. Van het Joods Histories Museum en het NIOD kunt iedereen dit uit vinden.
Heb Gewoond in de Danie Theronstraat en op het Afrikanerplein gewoond van 1936 tot 1951..
Van 1951 tot 1957 woonde ik in de Hofmeyerstraat.
Woon nu al 53 jaar in America,ik onthul boeken van exNederlanders die niet waar zijn,
verbeter web-sides van museums die fouten hebben van de bezetting van Nederland en TV programs met fouten.
Spreek ook in schoolen en verenigingen.
Voor vraagen over de bezetting stuur naar, jmeents3729@msn.com.
Sorry, for de fouten in mijn Nederlands, mmar ben nu oud en zo lang eg uit Nederland.

Jo Haen

Transvaalplein

Beste mevrouw Caransa,
Bedankt voor de informatie. Ik ben bezig een verhaal te schrijven over de plaquette in de voormalige technische school op het Timorplein, mede n.a.v. het boekje van uw man: Van school verwijderd. Jood.
j.haen@hetnet.nl

Een bezoeker

Verzamelen op het transvaalplein

Mijn man Ab Caransa overleden in 2006, heeft onderzoek gedaan naar alle `Joden die gewoond hebben op het Transvaalplein.
Zie bovenstaande boek.
Uigegeven in 1984 bij uitgeverij Bosch en Keuning.
ISBN 9024645239

gerda peper

bericht aan lenie sjouwerman

Ik heb het bericht ontvangen via deze site van lenie sjouwerman en zou heel graag met haar in contact komen.
Er stond boven het bericht President Steijn Straat geplaatst
op 17 mei 09

I.Monas

Getto

Ik wil even vertellen dat de transvaabuurt wel degelijk in de jaren 42 en 43 het nieuwe joodse getto was.
Ik woonde in het betondorp en we moesten het dorp uit . We kregen een woning toegewezen in de vaalrivierstraat.
Deze straat was vol met joodse gezinnen die uit andere Amsterdamse buurten kwamen. De laatste razzia werd in deze buurt gehouden. Ik geloof dat was in 1943.

Hetty Verolme

Transvaal Buurt een Getto hoe kom je er by .

Nee!!! Het was geen Getto ik heb tot 28/09/43 in de President Steijnstraat gewoond tot we van huis zijn gehaald en gedeporteerd

Zo als Gerrit Meents reeds vertelde woonde er vele Niet Joodse mensen
Het was een hele mooie nieuwe buurt het idee van Miranda die de oude krotten in het centrum liet afbreken en de bewoners naar de Transvaal buurt verplaatste.

Er waren geen hekken of wachters wij konden allen vrij bewegen
Alleen als er een Razia was dan werd de afsluiting gemaakt door autos met bewapende SS en Grunne Polizei

Hetty Verolme

rob kuijlenburg

Verborgen Schatten

ik ben een jonkie in dit veld (geb. '46) woonde van '52 t/m '64 op de Tugelaweg 138. wij wisten dat er veel joodse mensen hadden gewoond, dus toen er bij 1 van mijn vriendjes in een kast onder de vloer een trap die via een gang naar een geheime schuil ruimte onder de tuin leidde werd gevonden,gingen wij stiekem als onze ouders niet thuis waren , ook op zoek naar verborgen ruimtes. mijn broertje en ik hebben niets gevonden,maar bij 1 van mijn vriendjes zijn sieraden gevonden. toen zijn vader de muren wilde behangen trok hij het oude behang en het jute waar dat op geplakt zat er af, tussen de schrootjes vonden ze het. wij waren hatstikke jaloers

Jo Haen

Verhalenwandeling Dapperbuurt zondag 21 juni a.s.

Op zondag 21 juni a.s. organiseert het Geheugen weer een verhalenwandeling. Deze keer door de Dapperbuurt. Het vertrekpunt is de Muiderkerk, Linnaeusstraat tegenover het Oosterpark. Om 11 uur start de wandeling en zal tot ongeveer 13 uur duren. De kosten bedragen Euro 2,25 inclusief een kopje koffie na afloop. Graag gepast te voldoen. Aanmelden bij Jo Haen 020-6920720 of j.haen@hetnet.nl

lenie Sjouwerman

President Steijn Straat

Ik heb16 jaar daar gewoond. Mijn vriendin Gerda Peper woonde in de Hofmeijer straat en Carla Mijsen om de hoek op het plantsoen. Ik heb veel meegemaakt in de korte tijd dat ik daar gewoond heb. De hele familie is naar Canada ge emigreed in 1956. Ik zat op de Oranje vrij staat school en okk op de industrie schooj in de Marcus straat.Er waren veel hiuzen gesloopt waar joodse mensen gewoond hadden. Maar het was geen getto!

Ruud Kooiman

wandeling op 15 Februari j.l Transvaalbuurt.

Ja ik heb met je gesproken als Ik het goed vertelde Je dat je getrouwd met een miesje uit de President Brandstraat,Ik las in het verhaaltje van je over mij dat ik op 19 3 hoog woonde dat is juist van 1942 t/m 1960,je naam was Gunzeln,had je een zus die hete Judit en jullie woonde in de President Brandstraat op nr 46 hs.?Wij als jongens stonden daar wat nu heet hang jongeren,
Groetjes Ruud 09-03-2009.