Manufacturen en gehaakte goederen

Textielwinkel Tijsterman
Naast zijn vrouw Rietje Tijsterman gezeten vertelt Leo Post over de textielwinkel in de Reaumurstraat die ze samen jarenlang gerund hebben. "De winkel bestond waarschijnlijk al rond 1900 maar voor ons begon het toen mijn vader eind twintiger jaren een kaart van het pand aan mijn moeder gaf’, vertelt Rietje. ‘Hij had een kruisje bij het bovenhuis gezet en zei: hier kom je te wonen".

Kort daarna nam haar vader inderdaad het winkelpand van twee vrijgezelle zusters over. Daarna volgde Rietje hem op. Ze woont nog steeds in het bovenhuis. Samen met Leo, de zoon van een brood- en banketbakker uit Amsterdam-Zuid. Toen ze hem ontmoette bij de plaatselijke operette, koos Leo niet alleen voor haar maar ook voor de textiel.

Lange onderbroeken en borstrokken
Hij stapte uit het zware bakkersvak en runde samen met haar de textielwinkel. Van 1966 tot 1987 verkochten ze knoopjes, ritsen, lange onderbroeken en borstrokken. Alles wat de mensen nodig hadden op stoffen- en fourniturengebied. ‘We zaten tot onze strot vol met rotzooi’, zegt Leo lachend. ’Het winkeltje was veel te klein voor zoveel artikelen maar de mensen pikten dat.’

"Waar heb je de sousbrasses gelaten?"
Rietje beaamt dat. ‘En’, vervolgt ze, ’het was best wennen voor hem hoor. Textiel is heel wat anders dan brood maar Leo wilde zich niet laten kennen. Dus toen een klant een paar soubrasses (katoenen halve maantjes tegen zweten) kwam halen, riep hij boos naar boven: ‘Riet, waar heb je nou weer de sousbrasses gelaten?’ Hij had geen idee waar hij om vroeg, maar zo wist hij in ieder geval waar die dingen lagen. Ze denkt ook terug aan het elastiek dat ze per meter verkochten. ‘Dan gaf Leo 2 meter mee aan een klant die 5 meter had gevraagd.’ Grinnikend: ’Hij had het elastiek uitgerekt opgemeten.’

Gelukkig leerde haar man snel. Leo werd zelfs expert in het soepel laten lopen van kinderritsjes. Alleen de ladders in nylonkousen bleven voor Rietje. Zij kon met haar kleine handen veel beter voelen hoeveel draadjes er los geraakt waren dan hij met zijn grote knuisten. Je betaalde 10 cent per ladder en een kwartje voor het gaatje.

Rond Sinterklaas een rij tot aan de winkeldeur
In het begin liepen de zaken goed. In de Wetbuurt woonden veel gezinnen die zelf kleren maakten en er waren naaisters die flink inkochten. ’Rond Sinterklaas stond de rij tot aan de winkeldeur’, vertelt Rietje trots. Maar met de komst van de Hema, Makro en steeds meer werkende vrouwen, liepen de zaken terug.

Tijden veranderen
‘Jonge mensen maken tegenwoordig niets meer zelf’, stelt Leo vast, ‘En dan doel ik niet de hype van zogenaamd zelf gaan breien. Nee ik heb het over kleren maken omdat het goedkoper was. Tegenwoordig koop je voor twee euro een kindertrui bij Zeeman. Daar konden wij het niet eens voor inkopen.’

Van de textiel naar de opera
Leo moest buiten de deur gaan werken om hun gezin te onderhouden. Hij solliciteerde als vertegenwoordiger, maar kon plotseling tot zijn verbazing bij de opera beginnen. Ze waren op zoek naar zangers. Rietje zette de zaak nog een tijd alleen voort, totdat ze merkte dat de mensen alleen nog maar kwamen voor een kleine boodschap die ze elders vergeten waren. Met pijn in haar hart, doekte ze in 1987 het familiebedrijf op.

Buurtwinkeltjes verdwijnen
‘Het was niet alleen de winkel die verdween, maar ook het hele sociale gebeuren eromheen. Die tafel midden in de winkel met een pot koffie erop. Mensen die een praatje kwamen maken...’ Tijdens de opheffingsopruiming stond er weer een lange rij. Waar waren ze nou al die tijd, dacht Rietje. Maar ergens begreep ze het wel. Zelf ging ze ook steeds minder naar de buurtwinkels. Die waren gewoon te duur.

Nu ze weer terugkijken, is het stel blij dat ze in 1987 de knoop hebben doorgehakt. Ze konden hier tenminste blijven wonen. En nu Leo met pensioen is, staan ze weer samen beneden te werken. Deze keer is Leo de expert. Nu geven ze samen kook- en bakworkshops voor kleine groepen.