Mijn Watergraafsmeer bestaat!

We moesten wijken voor paard en wagen, want auto's waren er niet.

Hogewegplein, toen nog met de fontein zoals het er tot 1932 uitzag. (Ansichtkaart met dank aan Dolf Haen)

Hogewegplein, toen nog met de fontein zoals het er tot 1932 uitzag. (Ansichtkaart met dank aan Dolf Haen)

Alle rechten voorbehouden

Toen ik de plattegrond van Amsterdam-Oost zag, wist ik eerst niet waar ik mijn geboorteplaats moest zoeken. Ik moet 90 jaar terug gaan, tot het jaar 1915. Ik werd geboren op de Hoogeweg 81. Achter ons huis keken we uit op grote gasgeisers. Voor ons huis keken we direct naar de bomenrij op de Kruislaan. Geen huis belemmerde ons het uitzicht. Alleen de koeien die daar graasden konden we bekijken. Langzamerhand veranderde het beeld. Eerst genoten we van het zand dat er werd opgehoogd. We speelden daar dagenlang. Gevaar voor verkeer?! Nee hoor, er waren geen auto’s. Wij liepen in een lange rij over de hoofdweg en zongen: "Wij wijken niet, voor niemand niet, alleen voor paard en wagen." Jawel, voor paard en wagen. Voor een auto moest je naar Amsterdam! En een vliegmachine? Daarover zong je: "Een vliegmachien, nog nooit gezien!"
Toch kenden wij ook angstige momenten. Als ik ‘s avonds laat van het centrum van de stad de Hoogeweg insloeg voelde ik me verlaten en alleen. Maar enkele huizen, slechte verlichting, geen mens op straat te bekennen en alle kanten grote openingen (waar nog niet gebouwd was) waarachter open velden. Je was gelukkig als op een van de plaatsen het karretje met gepiepte kastanjes stond dat een beetje licht gaf, ook warmte en een menselijk wezen. Je angst kwam ook voort uit de verhalen over rondzwervende lugubere types.
De wegen in het toenmalige Watergraafsmeer, dat tot 1924 een zelfstandige gemeente was, hadden allemaal namen zoals: Hoogeweg, Breedeweg, Langeweg, Middenlaan, Kruisweg. Eerst veel later kregen de straten officiële namen, zo werd bij voorbeeld de Langeweg de Archimedesweg. De uitspraak van sommige straten bracht problemen met zich mee. Hoe moet je Pythagoras uitspreken? Er was een gemengde bevolking, waaronder naar verhouding veel Joodse families, die uit allerlei wijken uit Amsterdam graag verhuisden naar de rustige Watergraafsmeer waar alle groeperingen in vrede met elkaar leefden. Zo was mijn Watergraafsmeer.

Alle rechten voorbehouden

4744 keer bekeken

Bekijk meer afbeeldingen

Hogeweg Hogeweg anno 2006. Links op de hoek de toenmalige Hogewegschool, nu Frankendaelschool. (2006 foto Jo Haen)

Hogeweg Hogeweg anno 2006. Links op de hoek de toenmalige Hogewegschool, nu Frankendaelschool. (2006 foto Jo Haen)

Alle rechten voorbehouden

2 reacties

Voeg je reactie toe
Herbert Markus

meneer

Ik ben bij een foto van de Joodse HBS van 1941 namen aan het bizetten.
Lettie Rudelsheim staat erop. van een familielid van haar vernam ik dat zij en haar man David haun gehebrewiseerde naam schreven en uitspraken als: Ben Cheled. Dus met de uitspraak van de nederlandse "CH".

Een bezoeker

Elsje Nol geboren 1925 (e-mail casa@elsasara.net)

Van 1937 tot 1941 zat ik op de Frankendaelschool, een zeer vooruitstrevende MULO waar we zelfs een tijdje bij wijze van proef Zuid-Afrikaans leerden, op de hoek van de Copernicusstraat en de Archimedesweg. Ik woonde op de Linnaeuskade nr. 14, een huis met een erker, boven een wasserette van de familie Zwaan die in het souterrain zat. Later was er in het hoekhuis met de Breedeweg de sigarenwinkel, die nog niet zo lang gesloten is. Op de andere hoek van het blok - dus op de hoek van de Linnaeuskade en de Linneausparklaan zat een klein kruidenierswinkeltje en de eigenaar noemden we 'Klaas Stroop'.