DE KEULSEVAART

Verteller: Jan Dijk
Auteur: Jan Dijk

Koning Willem I besloot in zijn herenigde Provinciën (het huidige Nederland en België waren tot één land verenigd) de industriële ontwikkeling op gang te brengen. Dat moest in die tijd dan wel via waterwegen. Her en der gaf hij in ‘Het Koningrijk der Nederlanden en Groot-Hertogdom Luxemburg’(de officiële naam van het land toen) de stoot tot de aanleg van kanalen. De kanalenkoning werd hij genoemd.

vertrekplaats Weesper trekschuit

vertrekplaats Weesper trekschuit

 


Een van die kanalen was de Keulsevaart. Hij maakte daarbij hoofdzakelijk gebruik van een opeenvolging van andere vaarwegen, zoals de ringvaart van de Watergraafsmeer.
Sinds de 17 e eeuw lag aan de Weesper zijde van de Amstel niet ver van de Weesperpoort het Weesper-, Naarder en Muyderveerhuis. Ook andere naamsvolgorden werden gebruikt. Veerhuizen waren mooie karakteristieke gebouwen. Het Aalsmeerder Veerhuis is er nog in Amsterdam.
Op vaste tijden vertrok hier de trekschuit naar Weesp of, minder vaak, naar Muiden. Om de Weesper Trekvaart te creëren werd de ringvaart van de nieuwe polder Diemer- of Watergraafsmeer al snel wat verbreed.
Even voorbij de huidige Van der Kunbuurt begon de trekvaart schuin linksaf. In het Omvalgebied daar voorbij is nu een fietspad. De huidige Weespertrekvaart komt sinds eind jaren 80, toen Stadsdeelraad Watergraafsmeer instemde met de grote reconstructie van het Omvalgebied, verderop uit de Amstel, en bereikt het oude tracé via een afbuiging. Tot voor kort had je daar café De Omval, je kon er mooi en stil aan het water zitten. Nu staat daar iets, maar hoe lang nog?
Voorheen was de Omval een losstaand en wat griezelig gebiedje dat noch bij Amsterdam noch bij de Watergraafsmeer behoorde, maar bij Ouderkerk. Heel soms ging er een pontje over. Of moest je maar zien hoe je er kwam?
Vanaf de Amstel liep de Weesper Trekvaart over de vroegere ringvaart van de Watergraafsmeer, o.a. langs Huize Solitudo aan de overkant, door tot Diemerbrug, het huidige Diemen. Daar sloeg hij scherp rechtsaf. Voorbij Diemerbrug (nu in het grootstedelijke centrum van Diemen) sloeg hij schuin rechtsaf naar Weesp.
Tot zover het eerste stuk van de Keulsevaart. Daartoe werd de Weesper Trekvaart op zijn beurt twee keer verbreed. Maar voorbij Diemerbrug kon je ook rechtdoor over de Muyder Trekvaart naar Muiden. In Diemen zie je nog een stukje authentieke Muyder Trekvaart. Dat heeft de juiste breedte van een trekvaart. Smalletjes hoor!
Hier is een probleem met de straatnaamgeving. Voorbij de afslag naar Weesp rechtdoor is een nieuwe woonwijk gebouwd. Bij de naamgeving wordt daar overal uitleg gegeven over de naam van de straat. De nieuwe woonstraat langs waar vroeger (en nog steeds een stukje) van die trekvaart liep heet Keulsevaart, zonder nadere uitleg. Alsof deze straat langs de voormalige Keulsevaart ligt. Dat is niet zo weet je nu. De Diemer straatnaamcommissie heeft hier dus een vergissing gemaakt.
Vanuit Muiden kon je in de trekschuit langzaam verder over de Naarder Trekvaart.
De Keulsevaart sloeg verderop bijna voorbij de Bijlmermeer bij Huize Driemond, waar nu de begraafplaats is, linksaf over de Smal Weesp en daarna rechtsaf de Vecht in. Goed lezen nu. De fontein van Huize Driemond die verwijst naar de drie waterwegen die daar kruisen (Gaasp, Smal Weesp en Angstel), hij bevond zich achter de achtertuin en een grote vijver dus kon je hem vanuit het Huis mooi zien, bevindt zich nu voor Huize Frankendael zodat passanten van en naar de grote stad hem sindsdien veel beter kunnen zien. De beide gebroeders Napoleon bijvoorbeeld.

In 1892 werd het Merwedekanaal geopend. Dat liep vanaf het Binnen-IJ rechtstreeks naar Weesp. Voorbij Weesp maakte dat kanaal zoveel mogelijk gebruik van de Keulsevaart. Het Merwedekanaal werd in de 20e eeuw omgevormd tot het Amsterdam-Rijnkanaal.
Tegenwoordig spreken we weer van Weespertrekvaart; zelfs heet de nieuwe wijk daar ook wel: Kop van de Weespertrekvaart. Bedenk dan wel, dat die nu veel breder is dan een gewone trekvaart.

Alle rechten voorbehouden

19 keer bekeken

Bekijk meer afbeeldingen

Weespertrekvaart (Keulsevaart) - 1912 .<br />Foto: Jan van Deudekom

Weespertrekvaart (Keulsevaart) - 1912 .
Foto: Jan van Deudekom

Alle rechten voorbehouden
 De Keulsevaart (nu Weespertrekvaart).<br />Foto: Joop Jansen

De Keulsevaart (nu Weespertrekvaart).
Foto: Joop Jansen

Alle rechten voorbehouden

Geen reacties

Voeg je reactie toe